poniedziałek, 15 czerwca 2020

Co to jest ekslibris ?

           Jest taki znak, niewielki i niepozorny, lecz piękny, o nazwie wywodzącej się z łaciny - ekslibris, ściśle związany z książką i jej historią. Ex libris dosłownie znaczy "z książek/ksiąg" i jest znakiem własnościowym książki. To najczęściej ozdobna, wykonana techniką graficzną, opatrzona imieniem i nazwiskiem lub nazwą instytucji właściciela książki karteczka lub pieczątka. Imię i nazwisko posiadacza czasami jest ograniczone do stylizowanego inicjału. Ekslibris najczęściej umieszczany jest na wewnętrznej stronie okładki. 
           Historia ekslibrisu sięga XV wieku, czasów kiedy książka była rzadka i cenna. Oprócz pełnienia funkcji znaku własnościowego z czasem stał się też elementem ozdobnym książki. Najstarsze formy ekslibrisu to herby i gmerki właścicieli rękopisów. Polskie ekslibrisy należą do najstarszych w Europie i plasują się na trzecim miejscu po niemieckich i szwajcarskich zabytkach dawnych ekslibrisów europejskich. Jak podają źródła pierwszym polskim ekslibrisem był znak własnościowy wykonany dla Macieja Drzewickiego herbu Ciołek (1467-1535), biskupa włocławskiego, prymasa Polski, kanclerza wielkiego koronnego, dyplomaty, absolwenta Akademii Krakowskiej. 
                Na początku iluminowane, później wykonane w technice graficznej (drzeworyt, miedzioryt, akwaforta itp.) stanowiły nie tylko wyraz bibliofilstwa, ale i troski, a także dbałości o książkę. Chroniły bowiem przed zagubieniem, gwarantując zwrot  egzemplarza książki właścicielowi.
                Z czasem ekslibris rozszerzył swoje znaczenie, stając samodzielnym, a nie tylko bibliofilskim i zawiązanym z książką dziełem sztuki. Współcześnie sam w sobie jest oryginalnym dziełem sztuki, obiektem kolekcjonerskim i artystycznym. 
            Więcej o historii ekslibrisu, sztuce i kolekcjonerstwie oraz jego współczesności przeczytacie klikając: http://ekslibrispolski.pl/ lub obejrzyjcie prezentację zamieszczoną poniżej 👀



              W tym miejscu czas przedstawić kolekcję prac uczniów klas siódmych naszej szkoły, którzy na lekcjach plastyki online pod opieką p.Katarzyny Stanuch wykonywali właśnie ekslibrisy. Poniżej zamieszczamy galerię ekslibrisów siódmoklasistów. Ich ekslibrisy odzwierciedlają charakter, osobowość, zainteresowania ich twórców i właścicieli zarazem. Często zawierają imię i nazwisko lub inicjały autora, będąc wyrazem autoprezentacji. Są pomysłowe, fantazyjne, a nawet dowodzą o poczuciu humoru młodych twórców. Prezentacja cytuje także przestrogi i zaklęcia skierowane do osób niszczących książki i/lub złodziei książek 😉


DLA NAUCZYCIELI - podajemy także link do strony z konspektem lekcji "Czy książki maja metki?" - https://epodreczniki.pl/a/czy-ksiazki-maja-metki/D1Gg4Cyrx 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz